رجوع از شهادت به چه معناست و چگونه قابل انجام است؟

بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی یکی از انواع ادله اثبات دعوا در امور حقوقی و کیفری گواهی یا شهادت است که شرایط ویژه و خاص خود را دارد.

آیین استماع شهادت، شرایط شاهد، شرایط گواهی یا شهادت و دعاوی قابل اثبات با شهادت نیز به تفصیل در این قانون پیش بینی شده است که در مطالب جداگانه به بررسی آنها پرداخته شد.

اما همانگونه که در قبل بیان کردیم، شهادت دلیلی برای اثبات ادعا در دادگاه است؛ لکن گاهی ممکن است و یا اتفاق می‌افتد که شاهدی از شهادتی که در دادگاه ادا کرده است، رجوع کند و از آن چه اظهار کرده است برگردد و خلاف آن یعنی مخالفت شهادت مطرح شده با واقعیت را اعلام کند که بر اساس ماده 1319 قانون مدنی این موضوع تحت عنوان "رجوع از شهادت" شناخته شده و به لحاظ قانونی امکانپذیر می باشد.

در چنین شرایطی این پرسش مطرح می‌شود که رجوع از شهادت یا پس گرفتن گواهی چه پیامدهایی به دنبال دارد که برای پاسخ دادن به این سوال نخست به بررسی رجوع از شهادت در دادگاه پرداخته و سپس پیامدهای رجوع از شهادت را مورد بررسی قرار می دهیم.

رجوع از شهادت به چه معناست و چگونه قابل انجام است؟

مسئله "رجوع از شهادت" در فقه مورد توجه ویژه قرار گرفته است و فقها درباره آن به بحث و بررسی پرداخته‌اند، اما از منظر حقوقی، صرفا ماده 1319 قانون مدنی به موضوع رجوع از شهادت در دادگاه پرداخته است که بر اساس این ماده: "در صورتی که شاهد از شهادت خود رجوع کند، یا معلوم شود بر خلاف واقع شهادت داده است، به شهادت او ترتیب اثر داده نمی‌شود".

بر اساس این ماده شخصی که در خصوص موضوعی شهادت داده است و شاهد یک نفر بوده است می تواند از شهادت خود رجوع کرده و اعلام کند که شهادت او به دلیلی بر خلاف واقع بوده و اعتباری نداشته است.

در این خصوص لازم است ذکر کنیم که مسئله " رجوع از شهادت " با موضوع " شهادت کذب " متفاوت است؛ زیرا در شهادت کذب که از آن به "شهادت دروغ" نیز تعبیر شده است، به دلایلی غیر از اعتراف شاهد، ثابت می‌شود که شاهد به دروغ شهادت داده است؛ ولی در رجوع شاهد از شهادت، شاهد اعلام می‌کند که یا عمداً یا در اثر اشتباه، خطا یا فراموشی بر خلاف واقع شهادت داده است.

پس بنابراین میتوان گفت در رجوع از شهادت کذب بودن و یا غیر واقعی بودن آن نمیتواند ثابت شود؛ چون ممکن است شاهد در رجوع از شهادت، صادق نباشد و رجوع او برخلاف واقع باشد.

پیامدهای رجوع از شهادت چه می باشد؟

درباره موضوع رجوع شاهد از شهادت، مطالبی برای بحث و بررسی وجود دارد که مهم ‌ترین آنها تأثیر رجوع از شهادت بر شهادت بیان شده و حکم صادر شده بر اساس شهادتی است که از آن رجوع شده است.

به بیان دیگر باید عنوان کنیم که، اگر بر اساس شهادت مورد رجوع، حکمی صادر شده باشد، در این صورت رجوع شاهد از شهادت چه پیامدهایی خواهد داشت؟

در فقه شیعه به این مسائل توجه شده است و فقها در بیان احکام شرعی در مورد این مسائل کوشیده‌اند؛ ولی در حقوق، به جزئیات این موضوع نه در قانون و نه در ادبیات و متون حقوقی توجه کافی نشده است و زوایای حقوقی این موضوع تشریح نگردیده است؛ اما بر اساس اصول کلی پیامدهای پس گرفتن گواهی را می توان به رجوع شاهد از شهادت پیش از صدور حکم قطعی و رجوع از شهادت پس از صدور حکم قطعی تقسیم بندی و بررسی نمود.

هر گاه رجوع از شهادت پیش از صدور حکم قطعی در مرحله بدوی صورت گرفته باشد، دادگاه بدون در نظر گرفتن این شهادت یا گواهی تصمیم گیری می نماید و هر گاه رجوع از شهادت پس از صدور حکم قطعی در مرحله بدوی باشد، این رای بسته به شرایط پرونده قابل واخواهی، تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی خواهد بود و مراجع مزبور با چشم پوشی از شهادت مطرح شده (که از آن رجوع شده است)، رسیدگی کرده و حکم مقتضی را صادر خواهد کرد.

< a href ="https://dadvare.net"></a>