اعتراض ثالث اصلی چیست و مهلت آن چقدر می باشد ؟

یکی از روش های اعتراض به حکمی که دادگاه صادر کرده است، میتواند اعتراض به شخص ثالث نیز باشد .

طبق قانون آیین دادرسی مدنی، در صورتی که در دعوای میان دو شخص حکم یا قرار صادر شود که حقوق شخص ثالثی را از بین ببرد، شخص ثالث این حق را دارد که در دادگاه نسبت به آن حکم اعتراض کند.

بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی، انواع اعتراض شخص ثالث پیش بینی شده است که به اعتراض ثالث اصلی و اعتراض ثالث طاری تقسیم می شود.

در این مقاله قصد داریم به بررسی اعتراض ثالث اصلی، دعوای اعتراض شخص ثالث اصلی و مهلت اعتراض ثالث اصلی خواهیم پرداخت.

اعتراض ثالث اصلی

بر اساس ماده 419 قانون آیین دادرسی مدنی، اعتراض شخص ثالث به دو نوع اعتراض ثالث اصلی و اعتراض ثالث طاری تقسیم شده است.

این دو نوع اعتراض با یکدیگر متفاوت می باشند و احکام ویژه و خاص خود را دارا هستند؛ لذا یکی از انواع اعتراض ثالث، اعتراض ثالث بصورت اصلی است . 

طبق ماده 419 قانون آیین دادرسی مدنی باید در نظر داشته باشیم ، اعتراض ثالث اصلی عبارت است از اعتراضی که ابتدائا از طرف شخص ثالث صورت گرفته است؛ مانند اینکه شخص الف با ادعای مالکیت نسبت به یک کامیون و تحویل آن علیه شخص ب اقامه دعوا نموده است و حکم به نفع او صادر شده باشد، اما شخص ج بعنوان شخص ثالث خارج از دعوا، از حکم صادر شده آگاه می شود.

پس، با ادعای مالکیت، نسبت به حکم صادر شده اعتراض می کند که به آن، اعتراض ثالث اصلی گفته می شود. 

بنابراین، اعتراض شخص ثالث اصلی در مواردی مطرح می شود که شخص ثالث با هر وسیله ای از حکم صادر شده مطلع شود و نسبت به آن اعتراض نماید.

دعوای اعتراض شخص ثالث اصلی

بر اساس ماده 420 قانون آیین دادرسی مدنی، دعوای اعتراض ثالث اصلی باید به موجب دادخواست امکانپذیر است.

قانونگذار شرایط دادخواست اعتراض ثالث را پیش بینی نکرده است، اما این دادخواست مانند دادخواست نخستین باید سایر شرایط قانونی دادخواست را داشته باشد؛ در غیر اینصورت ضمانت اجراهای قانونی مربوط به آن اعمال می شود.

دادخواست اعتراض ثالث اصلی به دادگاهی تقدیم می شود که حکم قطعی صادر کرده است.

اگر دادگاه صادر کننده رای دادگاه بدوی باشد، دادخواست اعتراض ثالث اصلی باید به دادگاه بدوی تقدیم شود، در صورتی که دادگاه صادر کننده رای، دادگاه تجدیدنظر باشد، دادخواست باید به دادگاه تجدید نظر تقدیم شود و در صورتی که از آن حکم فرجام خواهی شده باشد، دعوای اعتراض شخص ثالث در دیوانعالی کشور اقامه می شود.

همچنین، قانونگذار شیوه رسیدگی به اعتراض ثالث را پیش بینی نکرده است، اما در ماده 420 در خصوص اعتراض ثالث چنین پیش بینی شده است: "ترتیب دادرسی مانند دادرسی نخستین خواهد بود".

بنابراین ، در صورتی که دادخواست اعتراض ثالث اصلی تکمیل بوده و یا در موقع مقرر رفع نقص شود، باید به خوانده ابلاغ شود و وقت مقرر برای رسیدگی به آنان ابلاغ شود.

در دعوای اعتراض ثالث اصلی، خواهان دعوا، شخص ثالث معترض است و طرفین دعوایی که در آن رأیی بر علیه ثالث صادر شده است، خوانده دعوا محسوب می شوند.

مهلت اعتراض ثالث اصلی

به دلیل اینکه شخص ثالث در جریان رسیدگی به دعوا حضور ندارد و حکمی علیه وی صادر شده است، ممکن است حتی تا زمان اجرای حکم از آن حکم مطلع نشده باشد؛ به همین دلیل است که در قانون آیین دادرسی مدنی برای اقامه دعوای اعتراض ثالث مهلتی پیش بینی نشده است.

در نظر گرفتن مهلت برای اقامه دعوای اعتراض ثالث در صورتی این امکان وجود دارد که حکم به شخص ثالث ابلاغ شده باشد و از تاریخ ابلاغ، آن موعد را شمارش کنیم، در صورتی که شخص ثالث اصلا در دعوا حضور نداشته است تا حکم را به وی ابلاغ کرد. 

پیشگیری از جعل امضا ، چگونه؟

جعل اسناد از مصادیق بارز جهت کلاهبرداری است.

برخی از اسناد عاملی مهم در ارتباط میان فردی و شکل دهنده آن‌ها هستند به واسطه چک، سفته و مابقی این اسناد اعتباری بین افراد رد و بدل خواهد شد.

روش‌های جلوگیری از جعل چک:

جعل امضا روی چک درزمان صدور آن قابل تصور است، زیرا بعد از صدور چک، احتمال جعل کم‌تر است. بنابراین برای جلوگیری از جعل امضا راهکارهای زیر توصیه می‎شود:

۱-صاحب حساب امضائی داشته باشد که به سادگی نتوان آنرا جعل کرد. البته امضاهای شلوغ و پر از خطوط هم ممکن است دردسرساز شود. از این نظر که در صورت لزوم، تعیین اصالت بسیار سخت خواهد شد.
۲-امضای روی چک انحصاری صاحب حساب باشد. این کار باعث می‎شود که از نمونه امضا شما افراد کمتری مطلع شوند و یا اینکه برای صدورچک از خودکار اختصاصی که مخصوص تحریر و امضا چک باشد استفاده شود.
۳-دسته چک و یا برگ چک را در دسترس دیگران قرار ندهید و به صورتی نگهداری کنید که امکان دسترسی به آن برای دیگران غیر ممکن یا سخت باشد.

جعل امضا چک از دو حالت خارج نیست:

یا امضا صاحب حساب شبیه سازی می‌شود.
یا اینکه امضائی غیر از امضاء صاحب حساب درچک درج می‎شود.

به طور معمول کسی که امضا صاحب حساب را روی چک شبیه سازی یا به عبارت دیگر امضا او را جعل می‎کند، معمولا" از آشنایان صاحب حساب است؛زیرا کسی که صاحب حساب را ندیده و از امضا او بی اطلاع است ناگزیر امضائی غیر از امضا صاحب حساب را روی چک درج می‌کند. اگر جاعل (جعل کننده)، چک را پیدا یا آن‎ را سرقت کرده و از نمونه امضا صاحب حساب نیز بی اطلاع باشد، به ‎نام خود و با امضایی غیر از نمونه امضای موجود دربانک امضا می‌کند.

قانون جدید تصادف در تاریکی و نحوه اخذ خسارات در تصادفات

برابر آنالیز و بررسی‌های صورت گرفته تصادفات، مشخص شد که حدود ۴۴ درصد از تصادفات منجر به فوت در تاریکی هوا و ساعات شب رخ می‌دهد.

در این نوشتار به بررسی قانون جدید تصادف در تاریکی و نحوه اخذ خسارات در تصادفات می‌پردازیم.

تصادف در تاریکی

حدود نیمی از تصادفات عابر پیاده، نیمی از تصادفات موتورسیکلت و تصادفات خودرو‌ها در شب روی می‌دهد و خیلی‌ها فکر می‌کنند که تصادفات عابر پیاده را در شب نداریم، در صورتی که با تاریک شدن هوا عابرین پیاده‌ای که تردد می‌کنند بنا به دلایل متعدد دیده نمی‌شوند و باعث بروز تصادف می‌شوند.

یکی از اصول رانندگی و تصادف نکردن، خوب دیدن و دیده شدن است و وقتی که معابر فاقد روشنایی هستند راننده به خوبی نمی‌تواند وسایل نقلیه دیگر و عابرین را مشاهده کند و برای اینکه بتواند فضای دید خود را وسعت دهد ناچار می‌شود، از نور بالا استفاده کند که نور بالا نه تنها فضای دید وی را روشن نمی‌کند بلکه باعث تغییر مسیر و انحراف خودروهایی که از روبه‌رو می‌آیند ‌می‌شود و حادثه‌ای رقم می‌‌زند.

در تصادفاتی که به علت عدم روشنایی معابر رخ دهد، به سازمان مربوط سهم تقصیر تعلق گرفته و باید در مرجع قضایی پاسخ‌گو باشد و خسارت را پرداخت کند.

اما چگونه می توانیم خسرات را ار تصادفات اخذ کنیم؟

گرفتن خسارت در تصادفاتی که در رانندگی پیش می آید مخصوصا در شب  ،هر روز تعداد زیادی تصادف در کشور رخ می‌دهد که بخش از آنها تصادف‌هایی است که خسارت به بار می‌آورند.

همه ما بعد از این که تصادف میکنیم این سوال برایمان مطح می شود که پرداخت کننده خسارات حاصل از این تصادف چه کسی باید باشد؟  در سال‌های اخیر و با توجه به اجباری شدن بیمه شخص ثالث، پاسخ به این پرسش را بسیاری از بیمه ها میدانند اما باید در جریان باشید که راه های دیگری برای جبران خسارت وجود داردآ زمان که حادثه تصادف رخ میدهد اولین سوالی که باید جواب داده شود این است که مسبب اصلی تصادفات چه کسی است. باید بدانید که برابر قانون در سوانح رانندگی کسی که حادثه مستقیما از فعل وی ناشی شده، مسئول و قابل تعقیب است و قانون جدید هم مانعی بر سر این مسئله ایجاد نکرده است.

در تبصره دو ماده یک قانون اصلاح قانون بیمه اجباری آمده است:«مسئولیت دارنده وسیله نقلیه مانع از مسئولیت شخصی که حادثه منسوب به فعل یا ترک فعل او است، نیست». به عبارتی در حوادثی که مطالبه زیان یا گرفتن خسارت در تصادفات ناشی از آن مشمول قانون اصلاحی است، می‌توان علیه مقصر حادثه طرح دعوا کرد. مقصود از مسبب حادثه شخصی است که مرتکب فعل قابل سرزنشی شده است. در واقع ممکن است بدون ارتکاب تقصیر هم تصادفی رخ دهد و زیانی به بار آید که در این صورت احتمال دارد شخص بی‌گناه مسئول شناخته شود. پس مسئول جبران زیان وارده همیشه مقصر نیست.

بد نیست بدانید که برابر تبصره ۱ ماده ۱ «قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث»، دارنده همان مالک یا متصرف وسیله نقلیه است و هرکدام که بیمه‌نامه موضوع این ماده را تحصیل کند تکلیف از دیگری ساقط می‌شود. البته در ماده ۱۹ قانون فوق دارنده کسی است که از وسیله نقلیه استفاده می‌کند و باید بیمه‌نامه وسیله را به همراه داشته باشد. بر اساس مفهوم ماده، دارنده مسئول جبران زیان‌هایی است که بر اثر وسیله نقلیه یا یدک یاا  تریلر یا از محمولات آنها به اشخاص ثالث  ( گرفتن خسارت در تصادفات ) وارد می‌شود.

بیمه‌گر باید خسارت را بدهد

در سال های اخیر شرکت های بیمه که در ایران زیاد شده اند باید پاسخ گوی هزینه های بعد از تصادفات باشند. البته این باید، بجز مواردی است که تصادف منجر به کشته شدن فردی می شود. این مورد در ماده ۱۶ قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه پیش‌بینی شده است. در این قانون آمده است که «در حوادث رانندگی منجر به صدمات بدنی غیر از فوت، بیمه‌گر وسیله نقلیه مسبب حادثه یا صندوق تامین خسارت‌های بدنی حسب مورد موظفندد پس از دریافت گزارش کارشناس راهنمایی و رانندگی یا پلیس راه و در صورت لزوم گزارش سایر مقامات انتظامی و پزشکی قانونی بلافاصله حداقل ۵۰درصد از دیه تقریبی را به اشخاص ثالث زیان‌دیده پرداخت کرده و باقی‌مانده آن را پس از معین شدن میزانن قطعی دیه بپردازند». به یاد داشته باشید که در حوادث رانندگی منجر به فوت، شرکت‌های بیمه می‌توانند در صورت توافق با راننده مسبب حادثه و ورثه متوفی، بدون نیاز به رای مراجع قضایی، دیه و دیگر خسارت‌های بدنی وارده را پرداخت کنند.

صندوق تامین خسارات بدنی

البته کم نیستند مواردی که شرکت‌های بیمه زیر بار مسئولیت جبران خسارت نمی‌روند. مواردی مانند تمام شدن مدت بیمه نامه یا بیمه نبودن خودرو از این موارد است در اینجا پای صندوق تامین خسارت بدنی به میان می‌آید و این صندوق خسارت را پرداخت می‌کند. این مورد در ماده۱۰ قانون جدید درج شده است. این ماده قانونی می‌گوید: «به منظور حمایت از زیان‌دیدگان حوادث رانندگی، خسارت‌های بدنی وارد به اشخاص ثالث که به علت فقدان یا انقضای بیمه‌نامه، بطلان قرارداد بیمه، تعلیق تامین بیمه‌گر، فرار کردن یا شناخته نشدن مسئول حادثه یا ورشکستگی بیمه‌گر قابل پرداخت نباشد یا به طورکلی خسارت‌های بدنی خارج از شرایط بیمه‌نامه باشد (به استثنای موارد مصرح در ماده ۷) توسط صندوق مستقلی به نام صندوق تامین خسارت‌های بدنی پرداختت  خواهد شد.» در این ماده حتی پیش‌بینی شده است که اگر راننده خاطی فرار کند، این صندوق مسئولیت را به عهده می‌گیرد و خسارت را جبران می‌کند. البته این مورد نیز شرایطی دارد؛ مثلا باید مجهول بودن مسئول حادثه اثبات شود.

نقش بیمه‌ها بعد از تصادف و گرفتن خسارت در تصادفات

حال فرض را بر این بگیرید که بعد از تصادف شرکت بیمه بخواهد پرداخت‌کننده خسارت باشد؛ باید بدانید که در این مورد نیز قوانین و مقررات زیادی وجود دارد. برای نمونه اگر هنگام بروز تصادف طرفین به توافق برسند و میزان خسارت آن زیر ۳ میلیون تومان باشد لازم به کشیدن کروکی و گزارش پلیس نیست و دو طرف می‌توانند با هماهنگی یکدیگر به مراکز پرداخت خسارت بیمه مراجعه و خسارت خود را دریافت کنند. باید به خاطر داشته باشید اگر قصد حل کردن مشکل به این روش را دارید طبق قوانین بیمه، خودرو مقصر و زیاندیده نباید تعمیر شده باشند ضمن آنکه برای دریافت خسارت، حضور دوطرف یعنی زیاندیده و مقصر الزامی است.

این نکته را نیز باید در نظر داشته باشید که اگر با شخصی تصادف کرده‌اید و او مقصر حادثه است باید به شرکت پرداخت خسارت بیمه‌نامه فرد مقصر مراجعه کنید. برای مثال اگر شما بیمه شخص ثالث بیمه ایران دارید و فرد مقصر بیمه شخص ثالث بیمه البرز، باید به واحد پرداخت خسارت بیمه البرز مراجعه کنید نه به واحد پرداخت خسارت بیمه ایران.

اگر با مقصر به توافق نرسیدید

در حالت ذکرشده نیازی به مامور نیروی انتظامی نبود زیرا دو طرف با هم به نتیجه رسیده بودند اما گاهی پیش می‌آید که طرفین تصادف به نتیجه نمی‌رسند و مقصر تقصیر خود را نمی‌پذیرد؛ در این جاست که باید پلیس وارد میدان شود. در این زمان می‌توانید با پلیس راهنمایی رانندگی از طریق شماره ۱۱۰ تماس بگیرید. در نظر داشته باشید تصادفاتی که خسارتش زیر ۳ میلیون ریال باشد و طرفین بر سر این موضوع توافق نرسند در صورتی که افسر راهنمایی و رانندگی در صحنه حاضر شود کروکی صادر نخواهدد  کرد و طرفین باید به مراکز پرداخت خسارت مراجعه کنند. کروکی فقط به تصادف‌های بالای این رقم تعلق می‌گیرد.

البته این مورد فقط مربوط به تصادف‌های خسارتی است و در مواقع تصادفی که منجر به جراحت و خسارت جانی شود حضور افسر راهنمایی و رانندگی برای گرفتن خسارت در تصادفات الزامی است و برای پرداخت خسارت نیز به کروکی و گزارش پلیس نیاز است. همچنین در بیشتر تصادفات که منجر به جرح نمی‌شود می‌توانید صحنه تصادف را به هم بزنید و خودروها را منتهی‌الیه سمت راست هدایت کنید و از محل حادثه قبل از بر هم زدن صحنه تصادف و خودروها عکس بگیرید یا فبلمبرداری کنید که برای پلیس راهنمایی و رانندگی نیز قابلل استناد باشد.

یکی دیگر از انواع تصادف

همیشه طرف دوم تصادف فرد یا خودرو نیست گاهی نیز پیش می‌آید که اتومبیل با جسم دیگری برخورد می‌کند. باید بدانید که در برخورد اتومبیل با جسم ثابت مانند جدول، درخت و .. برای دریافت خسارت نیاز به کروکی و برگه گزارش پلیس است و در این نوع حادثه فقط بیمه بدنه برای بیمه‌گذار جبران خسارت می‌کند و خسارت بیمه شخص ثالث هیچگونه خسارتی پرداخت نخواهد کرد. همچنین اگر در هنگام بروز تصادف بر اثر ضربه وارد شده اتومبیل شما نیز به جسم ثابتی برخورد کند برای دریافت خسارتت  قسمت زیاندیده اتومبیل بر اثر برخورد با جسم ثابت از شرکت بیمه حتما کروکی پلیس لازم و ضروری است.

---

یک نکته ضروری

اینکه بعد از تصادف علاوه بر خسارت ریالی بخش زیادی از وقت خسارت‌دیده نیز تلف می‌شود صحت دارد اما بد نیست بدانید که جبران این خسارت (گرفتن خسارت در تصادفات)نیز در قانون پیش‌بینی شده است. در تصادف رانندگی، فرد زیان‌دیده می‌تواند علاوه بر گرفتن خسارت در تصادفات وارده به خودرو از طریق بیمه، تمام هزینه‌های مرتبط با تصادف را محاسبه کند و از طریق شکایت حقوقی، از طرف مقابل، مطالبه کند. این راهی است که براساس قانون مسئولیت مدنی پیش پای زیاندیدگان گذاشته شده است و اینکه کسی تا به حال از این حق استفاده نکرده، نمی‌تواند دلیلی باشد بر اینکه، این حق اساساً وجود ندارد.

هرگاه بی‌احتیاطی، بی‌مبالاتی و یا عدم رعایت نظامات دولتی و یا عدم مهارت رانندگی منتهی به قتل غیرعمدی شود، مرتکب علاوه بر پرداخت دیه، به حبس محکوم خواهد شد. البته اگر «گواهینامه رانندگی نداشتن» مرتکب را به این موارد اضافه کنیم، مجازات جدی‌تر خواهد شد و قاضی باید شدیدترین مجازات را در این گونه موارد انتخاب کرده و شخص مقصر را به آن مجازات محکوم کند.